Anlaşarak Boşanma
Hiç kimse, bir beraberliğe ‘bitme ihtimali’ üzerinden başlamaz. Öte yandan, iş o noktaya geldiğinde özellikle de arada ‘evlilik bağı’ varsa iş çetrefilli bir hal alabiliyor. Boşanmanın psikolojik zararları kadar kanuni zorlukları da var. Avukat Halil İbrahim Çelik anlaşarak boşanmak hakkın bilgiler verdi.
Boşanma davaları, ülkemizin mevcut hukuk sistemi içerisinde neticeye bağlanması en zor davalar arasında yer alıyor. Bunun temel nedeni, her iki tarafında boşanma söz konusu olduğunda sahip oldukları haklılıklara dair sarsılmaz inançları. Hal böyle olunca, karşı tarafa ciddi suçlamalarda bulunmaya, evliliğin en mahrem sırlarını gün yüzüne çıkarmaktan çekinmemeye ve müşterek çocuk varsa onu kendi haklılıklarını ispatlayacak bir şahite hatta karşı tarafa zarar verecek bir cezalandırma aracına döndürmek işten bile olmuyor!
‘Böylesi bir sürecin hem kadın hem erkek hem de çocukların ruh sağlığına vereceği zararı anlatmaya bile gerek yok’ diyor Avukat Halil İbrahim Çelik… ‘Hele ki ortada müşterek çocuk varsa anne ve babanın bu çekişmelerinin çocuğun sağlığına ve ilerideki karakterine ne ölçüde zarar vereceğini anlamak için birkaç saniye düşünmek dahi yeterlidir’ diye ekliyor.
Peki bu tarz çekişme ve kavgalardan uzak kalmak için ne yapılmalı? Burada devreye anlaşmalı boşanmalar giriyor. Bu sürecin nasıl işlediğine gelince… ‘Anlaşmalı boşanma davasında, her iki eş, başta boşanma kararı ve diğer ayrıntılar üzerinde hem fikir olduklarını bir protokole dökerler ve ardından mahkeme huzurunda boşanma iradelerini tekrar ederek boşanma kararı alırlar’ diye açıklıyor Halil İbrahim Çelik… Zira kanunda yazılı şartların sağlanması halinde, hakim anlaşarak boşanmak isteyen çiftleri boşamak zorunda.
Anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi için gerekli şartlara gelince. Bir kere bu tarz davalarda genel ve kesin bir boşanma sebebi olması gerekiyor. Zira eşlerin boşanma konusunda anlaşmalarıyla evlilik birliği temelinden sarsılmış kabul ediliyor ve ortak hayata devam etmeleri beklenmiyor. Bunun dışındaki şartlara gelince…
1- Anlaşmalı boşanma için eşlerin en az 1 yıldan bu yana evli olmaları gerekiyor. Kanun gereğince 1 yıldan kısa süren evliliklerde anlaşmalı boşanmak mümkün değil. Bu şartın amacı çok kısa süren evliliklerin boşanma anlaşması ile hakime başvurarak neticelendirilmesinin önüne geçmek. Amaç, aile birliğini korumak ve tarafları bir kez daha düşünmeye teşvik etmek.
2- Anlaşmalı boşanma davası için eşler birlikte mahkemeye başvurmalı veya eşlerden birinin yaptığı başvuru karşı tarafça kabul edilmeli. Aynı zamanda eşler bizzat mahkemeye katılmalı ve boşanma iradelerini mahkeme önünde dile getirmeli. Avukat Halil İbrahim Çelik, ‘Anlaşmalı boşanma davaları öncesinde müvekkillerimizden bize en çok bu konuda sitem geliyor’ diyor ve ekliyor: ‘Genelde eşleri/eski eşleri ile hiç bir şekilde karşılaşmak istemeyen müvekkillerimiz, anlaşmalı boşanma davasına bizzat katılmaları gerektiğini öğrendiklerini bu hususu idrak edemiyorlar. Ancak bu husus kanun gereğince getirilmiş bir mecburiyet. Eşler bizzat hakim karşısına gelerek boşanma iradelerini dile getirerek boşanma kararını alıyorlar.’
3- Anlaşmalı boşanma davasının son şartı ise evliliğin mali sonuçları ve varsa müşterek çocukların velayeti ve eşlerle çocuk arasında kişisel ilişki tesis edilmesi gibi hususların belirlendiği bir protokol düzenlenmesi. Bu protokolün yazılı olma mecburiyeti yok. Duruşma anında da zapta geçirilebiliyor.
Dikkat edilmesi gereken bir diğer noktaysa yapılacak protokol içerisinde nafaka, tazminat, müşterek çocuğun velayeti, diğer eşle çocuk arasında hangi günlerde kişisel ilişki tesis edileceği, çocuk için ödenecek iştirak nafakası ve evlilik mallarının paylaşımı gibi hususların karara bağlanması. Eğer bu hususlar karara bağlanmamışsa veya net değilse hakim davayı reddedebiliyor. Ayrıca hakim çocuk için alınacak önlemleri yeterli bulmayarak yeni önlemler alınmasını, tazminatın düzenlenmesini vs. karara bağlayabiliyor. Hakim protokolü uygun bulur veya değiştirdiği hususlar taraflarca kabul edilirse hakim genel olarak boşanma kararı vererek evlilik birliğine son veriyor.
Anlaşmalı boşanma davasının hakim tarafından kabul edilmemesi halinde taraflar yeni bir protokol metni düzenleyerek tekrar dava açabiliyorlar.
Kaynak: Elle